Wat is biobrandstof?
Biobrandstof is een verzamelnaam voor brandstoffen die zijn gemaakt uit biomassa. Biomassa is weer een verzamelnaam voor plantaardig en dierlijk materiaal. Plantaardige biomassa kan bijvoorbeeld hout zijn, snoeiafval, afval uit de voedingsindustrie of plantaardige olie. Dierlijke biomassa kan bijvoorbeeld slachtafval zijn. Plantaardige biomassa bevat met name koolstof. De plant of boom heeft deze koolstof door opname van CO2 (koolstofdioxide) tijdens de groei uit de lucht opgenomen. Bij verbranding van biomassa komt deze koolstof weer in de atmosfeer vrij als CO2.
Biomassa cq een biobrandstof kan voorkomen in verschillende verschijningsvormen (aggregatietoestanden) zoals vast (bijvoorbeeld hout), vloeibaar (bijvoorbeeld biotransportbrandstoffen) en gasvormig (bijvoorbeeld biogas geproduceerd door vergisting van groente- fruit- en tuinafval). De meeste biobrandstoffen zijn gemaakt van plantaardig materiaal. Bijvoorbeeld uit bomen of restanten van de teelt van palmolie, soja, suikerriet of graan.
Houtige biomassa
Een veel gebruikte soort biobrandstof/ biomassa is hout. Ook wel aangeduid met de term houtige biomassa. Bij verbranding komt de opgeslagen koolstof direct vrij in de vorm van het broeikasgas CO2. Verbranding van hout wordt daarom ook een laagwaardige toepassing genoemd. In de praktijk worden zogenoemde houtpellets en houtsnippers in kolen- en biomassacentrales verbrand. 
Houtpellets
Houtpellets worden gemaakt door bomen te vermalen tot houtstof, het houtstof te drogen en vervolgens tot houtpellets te persen. Door de droging bevatten houtpellets maximaal slechts 10 procent vocht. Ze zijn lichter van gewicht wat voordelig is bij (overzees) transport over lange afstand.
Houtsnippers zijn versnipperde (geshredderde) bomen (of restanten) die verder niet gedroogd worden. Houtsnippers bevatten ongeveer 30 tot 50% vocht. Houtsnippers worden geproduceerd voor biomassacentrales die op niet al te lange afstand zijn gesitueerd (50 tot 150 km). Dit vanwege het hogere gewicht.
Zie hier video’s hoe houtpellets en houtsnippers worden gemaakt:
– productie houtpellets bij Biosyl in Frankrijk.
– productie houtpellets bij Ecopower in Ham (België). Houtpellets uit stamhout.
– productie van houtsnippers bij Van den Broek in Lienden (Nederland).
De winning van hout voor de productie van houtpellets (verbrand in kolencentrales) vindt plaats door industriële systematische kaalkap van bos. Op een andere manier is de productie onder de huidige marktomstandigheden niet rendabel te krijgen. Bij houtpelletfabrieken worden op maat gezaagde stammen als input gebruikt. Deze winning van dit hout leidt tot ontbossing en bosdegradatie (zie hieronder).
Natuurschade in winningsgebieden van houtpelletproducenten
Houtpellets voor de Nederlandse kolencentrales komen onder meer uit het zuid-oosten van de VS en de Baltische staten. ’s Werelds grootste houtpelletproducenten zijn Enviva (VS), Drax (VS/ Canada) en Granuul Invest (Baltische Staten). Deze producenten leveren ook houtpellets aan Nederlandse kolencentrales. Diverse bosbeschermingsorganisaties hebben uitgebreide rapportages over de natuurschade die de houtwinning veroorzaakt, opgesteld. Hieronder staan een aantal rapportages over de houtwinningsgebieden.
a. Houtwinning tbv houtpellets in zuid-oosten van VS (Enviva en Drax):
1. SELC: The truth about woody biomass, energy & wildlife. Januari 2018.
https://www.southernenvironment.org/wp-content/uploads/legacy/words_docs/Biomass_Biodiversity_white_paper.pdf
2. SELC, 28 maart 2022: New study confirms harmful impacts of biomass industry. Satellite images show link between wood pellet demand and increased hardwood forest harvesting. https://www.southernenvironment.org/news/new-study-confirms-harmful-impacts-of-biomass/
https://www.southernenvironment.org/resource/pellet-mill-violations-in-the-south/
3. NRDC, Dogwood Alliance, SELC: Wereldmarkt voor biomassa-energie vernietigt bossen VS (2021): https://www.nrdc.org/sites/default/files/global-markets-biomass-energy-devastating-us-forests-202209.pdf .
4. EenVandaag (2022): https://eenvandaag.avrotros.nl/item/om-onze-klimaatdoelen-te-halen-wordt-in-de-vs-het-landschap-volledig-verwoest/
b. Houtwinning tbv houtpellets door Drax in British Colombia, Canada
1. Documentaire BBC (oktober 2022): https://www.bbc.com/news/science-environment-63089348
https://www.nationalobserver.com/2024/03/13/news/bc-precious-old-growth-giants-still-being-logged-burned-electricity
2. Fifth Estate (2022): https://www.youtube.com/watch?v=5lAlqhyaMQQ&list=RDCMUCa-
bX3gZC3YnCThlGM5d38Q&start_radio=1&ab_channel=TheFifthEstate
3. Stand Earth: https://www.stand.earth/latest/forest-conservation/forest-biomass-beyond-burning/bbc-and-cbc-expose-canada-subsidy-scheme
Opslag boomstammen en houtpellets als eindproduct bij houtpelletfabriek
c. Rapportage kaalkap Roemenië: Europa offert zijn oude bossen op voor energie
Environmental Investigation Agency (EIA), 8 september 2022:
https://us.eia.org/report/the-eus-renewable-energy-policies-driving-the-logging-and-burning-of-europes-protected-forests/.
New York Times: https://www.nytimes.com/interactive/2022/09/07/world/europe/eu-logging-wood-pellets.html
d. Houtwinning Baltische Staten
Zie oa rapport Somo. https://www.somo.nl/wood-pellet-damage/ .
Houtsnippers en boomstammen in een fabriek van Graanul Invest, Europa’s grootste houtpelletproducent. Foto van Ivo Panasyuk.
Natuurschade houtwinning voor houtsnippers en houtshreds
Houtsnippers en houtshreds worden van binnenlands hout gemaakt. Hierbij wordt het hout niet geheel tot houtstof vermalen (en tot houtpellets geperst), maar versnipperd cq vershredderd tot kleine stukjes hout. Naarmate de jaarproductie van een houtsnipper-fabriek hoger is, zal er eerder gebruik worden gemaakt van op maat gezaagde (hele) bomen (boomstammen) in plaats van top- en takhout van een boom. Ook hierbij vindt reductie van het bomen- en bosareaal, bosdegradatie en ontbossing plaats. 
Boomstammen voor houtpelletfabriek in VS (foto Dogwood Alliance)