T.a.v. de heren:
************, ************ Klimaat ministerie KGG
************, ************ Klimaat en Energie ministerie KGG
Betreft: niet nagekomen afspraken bij vervolg inzet KGG mbt ecologisch perspectief
Amsterdam,14 juli 2025

Geachte ************ en ************, beste ************ en ************,

In navolging van ons recente gesprek (mei jl) het volgende. We hebben kort geleden met elkaar gesproken naar aanleiding van onze constatering dat de coördinatie en vormgeving van het klimaatdebat in het algemeen en het dossier biogrondstoffen in het bijzonder, vanuit het ministerie KGG in de afgelopen jaren een weinig gebalanceerde aanpak laat zien, waarbij het ecologische perspectief steevast het onderschoven kind blijkt te zijn.

Concreet betekent dit dat het economische uitgangspunt, aantoonbaar leidinggevend lijkt te zijn ten koste van het ecologische perspectief dat op stelselmatige wijze een ondergeschikte of zelfs afwezige rol krijgt toebedeeld. Onderbouwing en voorbeelden kunnen desgewenst worden nagestuurd1. Afspraak met ************ was dat deze balans hersteld zou worden in het vervolg met een nadruk op meer betrokkenheid vanuit het ecologische perspectief van stakeholders, (inter)nationale wetenschappers en natuur NGO’s in zowel visievorming, onderzoek als uitwerking van advies en beleid.

Dit leek goed te gaan met een uitnodiging, direct volgend, voor het participatietraject Biogrondstoffenstrategie (gestart juni jl), georganiseerd vanuit de drie ministeries. Vanwege de tamelijk summiere uitnodiging hebben wij (Comité Schone Lucht) vooraf een aantal vragen voorgelegd aan de coördinatoren. De antwoorden die wij ontvingen waren ontoereikend (zie tabel 1) ).

Bij deelname aan de sessie op 8 juli jl. bleek de balans in de verdeling van zowel de participanten als de gepresenteerde inhoud opnieuw afwezig. Concreet, van de 17 deelnemers, bleken 8 afkomstig van het ministerie gericht op economische (deel) aspecten, 3 natuur ngo’s (Urgenda, Natuur en Milieu en Comité Schone Lucht) en 4 vanuit de (bio-based) sector (************ Federatie Bio-economie Nederland, ************ Platform hernieuwbare brandstoffen, ************ Platform Bioeconomie, Havenbedrijf Rotterdam Circulair), en 2 uit de landbouw (LTO en BO-akkerbouw).

Deze disbalans werd ook zichtbaar in de inhoud die werd gepresenteerd op basis van de uitkomsten uit de eerste sessie (zie afbeelding 1). Een overzicht met 31 punten ter onderbouwing van het uitgangspunt “‘een circulaire, duurzame en ecologische aanpak van Nederlandse biogrondstoffengebruik in 2025″ samengesteld door de Argumentenfabriek. In het overzicht (zie afbeelding) is te zien dat de lijst bestaat uit drie categorieën: bovenaan ‘economisch’, daarna ”sociaal” en als laatste, ”ecologisch”.


Afbeelding 1. Gepresenteerde overzicht Argumentenfabriek, 8 juli 2025

Wat direct opvalt is de onevenwichtige verdeling: economisch telt 14 principes, sociaal 5 en ecologisch, onderaan, 3. Het laat zich raden welke stakeholders hebben meegedaan aan de eerste sessie. Over de voorgaande of de nog te volgen sessies worden geen mededelingen gedaan (zie antwoorden hieronder) noch over de selectiecriteria op basis waarvan deelnemers zijn gekozen voor de vaste commissie (alle sessies aanwezig) en eenmalige participatie.

Ten slotte blijkt bij nader onderzoek dat de Argumentenfabriek die de sessies leidt, begeleidt en zal rapporteren over het ”eindadvies”, direct gerelateerd is aan Energie Beheer Nederland (EBN), een bedrijf in de energiesector met de volgende partners Partners: Energie-Nederland, Techniek Nederland, NVDE, Netbeheer Nederland, Gasunie, Ministerie van Klimaat en Groene Groei, Bouwend Nederland, TNO, Branchevereniging bodemenergie, Vereniging Warmtepompen, Element nl, De Argumentenfabriek, Holland Solar, Topsector energie en NedZero. Zie: https://energieinnederland.nl/zwe/.

  1. Wat is de centrale vraag en kerndoelstelling van deze procedure participatie biogrondstoffenstrategie?
    Het participatietraject is ervoor bedoeld om vanuit verschillende maatschappelijke perspectieven (kennis & wetenschap, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, overheden) tot een beeld (of meerdere beelden) te komen v.w.b. het huidige biogrondstoffensysteem en de vraagstukken/opgaven die daarin spelen, het streefbeeld voor 2050 en de vraag wat nodig en mogelijk is om van hier naar daar te komen.
  2. Hoe ziet de procedure eruit (hoeveel sessies)?
    Er worden vijf sessies georganiseerd met voor een deel dezelfde en voor een deel wisselende samenstelling.
    Na afloop van dit traject zullen wij waarschijnlijk nog een stakeholderconsultatie organiseren. Een mogelijkheid voor zowel deelnemers van het participatieproces als andere belangstellenden/belanghebbenden om input te leveren voor de Biogrondstoffenstrategie. Over de vorm en de timing hiervan moet nog besloten worden.
  3. Hoe is besloten tot selectie van participanten en op basis van welke criteria?
    We willen komen tot een rijke inhoud voor de strategie door het betrekken van een brede en diverse groep van expertises, achtergronden en perspectieven. Dit betekent dat we per sessie mensen met verschillende achtergronden uitnodigen.
  4. Welke participanten zijn aanwezig bij alle sessies en welke niet en waarom?
    Er is een stamgroep gevormd. Dit zijn deelnemers die vaker dan één keer (maar niet altijd) meedoen en daarmee een stuk continuïteit borgen. Voor de sessies na de zomer moet nog bepaald worden wie we uitnodigen.
  5. Wie zijn de participanten, wat zijn hun functies en achtergronden?
    Zie onder 1 en 3. Vanuit privacy-overwegingen ga ik hier niet meer informatie over delen dan dat je nu hebt t.a.v. sessie 2.
  6. Welke afspraken zijn gemaakt in de voorgaande sessies?
    Er heeft op dit moment één sessie plaatsgevonden. Zoals je inmiddels hebt kunnen zien zijn de genodigden voor de tweede sessie op hoofdlijnen geïnformeerd over de uitkomsten daarvan.

Tabel 1. Gestelde vragen CSL aan coördinatieteam KGG incl antwoorden.

U zult hopelijk begrijpen dat dit, in het licht van ons gesprek, serieuze vragen oproept over zowel de onafhankelijkheid van de Argumentenfabriek, gefinancierd door bovengenoemde partners, als de inzet en aanpak van deze procedure participatie Biogrondstoffenstrategie, georganiseerd vanuit het Ministerie KGG.

Klimaat en biodiversiteit zijn cruciaal verbonden, als dit niet goed gaat zijn de ecologische en economische gevolgen desastreus.

Wij zien uw reactie graag tegemoet.

Comité Schone Lucht
Dr. Fenna Swart en drs. Maarten Visschers
Mede namens
WWF Europa
Alex Mason, Sofia Ghezzi
Birdlife Europe
Ariel Brunner, Riccardo Gambini
FERN, Brussel
Martin Pigeon
PFPI, VS
Mary Booth
Dogwood Alliance, VS
Adam Colette
Protect the Forest, Zweden
Lina Burnelius
Save Estonian Forests, Estland
Liina Steinberg
Ei Polteta Tulevaisuutta, Finland
Varpu Sairinen
WildEurope
Zoltan Kun
Association for all Beings, Polen
Augustyn Mikos
Biofuelwatch, VK
Almuth Ernsting

  1. Zie ook het eenzijdige participatietraject van de:
    – de Joint Fact Finding Biomassa 2019-2020, georganiseerd door De Gemeynt (JP van Soest) ism PBL en CE Delft.
    – de recente consultatie mbt het ontwerp Klimaatplan 2025-2035, en de Routekaart Negatieve Emissies. Ecologisch perspectief ontbreek, geen aandacht voor biodiversiteit. ↩︎