Kaalkap in Nederlandse bossen definitief van de baan

De lobbykoepel Vereniging van Bos-en Natuurterreineigenaren (VBNE) heeft bekendgemaakt dat ze haar beroep tegen de uitspraak vanrechtbank Gelderland, mbt. verbod op kaalkap in omstreden Gedragscode Bossen, heeft ingetrokken. ‘Daarmee is de uitspraak onherroepelijk geworden en kaalkap in Nederlandse bossen definitief van de baan’ stellen Stichting Natuurbelang en Comité Schone Lucht vandaag in hun reactie. De intrekking van het beroep is een opmerkelijke politieke ontwikkeling omdat met de vernietiging van deze code een forse streep gaat door het beleid van de minister LVVN en VBNE. Om deze reden ging de laatste direct na de uitspraak nog tegen deze uitspraak in beroep. De reden waarom het beroep is ingetrokken wordt niet nader toegelicht. Op de website wordt wel verwezen naar het uitblijvenvan een overeenstemming met RVO over ‘de reikwijdte van bodembewerking’.

Ruim twee maanden geleden, 19 december 2024, vernietigde de rechtbank Gelderland de omstreden Gedragscode Bossen in een belangrijk proces tegen het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN), aangespannen door een natuurcoalitie van zeven Nederlandse actiegroepen1Stichting Natuurbelang Nederland, Stichting Comité Schone Lucht, Vereniging Leefmilieu, Stichting Mobilisation for the Environment, Stichting tot Behoud van het Schoorlse en Noord-Kennemerduinengebied, Stichting NatuurAlert Nederland, en Stichting Vogelbeschermingswacht Noord-Veluwe.. Deze gedragscode stelde kaalkap als acceptabele norm voor bosbeheer in Nederland. De VBNE ging aanvankelijk, direct na de uitspraak, tegen deze uitspraak in hoger beroep bij de Raad van State. Per brief van 5 maart 2025 heeft VBNE haar beroep ingetrokken.

Kaalkap was door de minister onder de noemer van bosbescherming goedgekeurd zodat bosbeheerders sneller en grootschaliger te werk konden gaan. Maar kaalkap brengt volgens de natuurcoalitie grote en onomkeerbare schade toe aan bossen en biodiversiteit in Nederland. ‘Dit is dus een belangrijke overwinning en doorbraak voor ons Nederlandse bos en biodiversiteit en een primeur op mondiaal niveau’, aldus de coalitie.

Belangrijkste doorn in het oog van de natuurcoalitie was de ontkenning van het commerciële belang van kaalkap. Kaalkap werd in plaats hiervan voorgesteld als natuurbeschermingsmaatregel (‘wettelijk noodzakelijk voor de bescherming van flora en fauna). Deze verdraaiing van de werkelijkheid kwam de VBNE duur te staan. De rechtbank ging hier niet in mee. Kaalkap is nu weer de schadelijke activiteit die het is, en waarvoor vergunning moet worden gevraagd bij het provinciaal bestuur, stellen de natuuractiegroepen.

De minister en de bosbouwsector staat nu voor de opgave een nieuwe gedragscode te ontwerpen die recht doet aan de uitspraak van de rechtbank. Dat zal niet meevallen omdat het economische belang van oudsher prevaleerde boven het ecologische belang. De natuurcoalitie zal de ontwikkelingen nauwgezet volgen.

  • 1
    Stichting Natuurbelang Nederland, Stichting Comité Schone Lucht, Vereniging Leefmilieu, Stichting Mobilisation for the Environment, Stichting tot Behoud van het Schoorlse en Noord-Kennemerduinengebied, Stichting NatuurAlert Nederland, en Stichting Vogelbeschermingswacht Noord-Veluwe.