Comité Schone Lucht, Birdlife, NRDC, FERN. 2024. Analysis draft National Energy and Climate Plans – Analyse concept Nationale Energie- en Klimaatplannen. Publicatie 13 mei 2024.

1. Inleiding tot Nationale Energie- en Klimaatplannen

In de Nationale Energie- en Klimaatplannen (NEKP’s) wordt uiteengezet hoe elke lidstaat van de Europese Unie (EU) van plan is om onder meer het koolstofvrij maken, de energie- efficiëntie en energiezekerheid aan te pakken. De eerste NEKP’s zijn in 2020 door de lidstaten opgesteld.

De EU heeft een wettelijke verplichting om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% (ten opzichte van 1990) te verminderen. Binnen dit kader stelt de Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF)-verordening een doelstelling voor 2030 dat de landsector van de EU 310 miljoen ton kooldioxide (netto) jaarlijks moet absorberen.1

In 2023 moesten de lidstaten hun bijgewerkte ontwerpen van NEKP’s bij de Commissie indienen. Zij moeten op 30 juni 2024 de definitieve NEKP’s hebben opgesteld en ingediend.2 Als onderdeel van de bijgewerkte definitieve NEKP’s vereist de herziene Richtlijn hernieuwbare energie (RED III) dat deze het volgende “zullen” omvatten:3
a. Een beoordeling van het binnenlandse aanbod van bosbiomassa die beschikbaar is voor energiedoeleinden;
b. Een beoordeling of het gebruik van bosbiomassa voor energie verenigbaar is met LULUCF-doelstellingen en budgetten voor de landsector (van 2026 tot 2030);
c. Een beschrijving van nationale maatregelen en beleidsmaatregelen die verenigbaarheid met deze doelstellingen en begrotingen garanderen.

De meeste lidstaten hebben in 2023 ontwerp-NEKP’s ingediend bij de Europese Commissie. Op de ontwerp-NEKP’s waren niet dezelfde eisen van toepassing. Maar nu de herziene RED van kracht is, zullen deze beoordelingen moeten worden opgenomen in de definitieve NEKP’s die in juni 2024 moeten verschijnen. Leemten en tekortkomingen zullen moeten worden aangevuld cq verbeterd door de definitieve versies van juni.

Dit rapport van Birdlife, NRDC, FERN en Comité Schone Lucht omvat een beoordeling en evaluatie of de concept-NEKP’s voldoen aan de RED III-vereisten voor de definitieve NEKP’s.


1 Europese Commissie, webpagina, geraadpleegd in maart 2024, Climate Action: Land Use Sector, https://climate.ec.europa.eu/eu- action/land-use-sector_en#eu-rules-on-land-use-land-use-change-and-forestry-lulucf. LULUCF (Landuse, Land Use Change and Forestry) staat voor Landgebruik, Verandering in landgebruik en Bosbouw. LULUCF omvat de inventarisatie van de uitstoot en verwijderingen van broeikasgassen als gevolg van landgebruik (zoals landbouw), veranderingen in landgebruik en bosbouw.

2 Europese Commissie, 2023, persbericht. De Commissie roept de lidstaten op om hun nationale energie- en klimaatplannen te verbeteren om de gezamenlijke verwezenlijking van de EU-doelstellingen voor 2030 te garanderen, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_6622
3 Publicatieblad van de Europese Unie, 2023, Richtlijn (EU) 2023/2413 van het Europees Parlement en de Raad van 18 oktober 2023 tot wijziging van Richtlijn EU 2018/2001, Verordening (EU) 98/70/EG wat betreft de bevordering van energie uit hernieuwbare bronnen, en tot intrekking van Richtlijn (EU) 2015/652 van de Raad, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202302413