De Europese Rekenkamer laat nauwelijks een spaan heel van het Brusselse beleid rond biobrandstoffen. Een langetermijnperspectief ontbreekt, en ondanks investeringen van honderden miljoenen euro’s zijn biobrandstoffen niet concurrerend en lang niet altijd milieuvriendelijk, aldus de rekenkamer in een woensdag verschenen rapport.

Door Bard van de Weijer


De raffinaderij van Neste in Rotterdam. Volgens het bedrijf is dit de grootste hernieuwbare biobrandstoffabriek van Europa. Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

Deze conclusies zijn slecht nieuws voor de Europese Commissie. De inzet van biobrandstoffen vormt een belangrijke pijler onder het klimaatbeleid van Brussel. Biobrandstoffen worden gezien als een alternatief voor fossiele brandstoffen. Ze moeten helpen de CO2-uitstoot van de transportsector te verlagen.

De afgelopen tien jaar is ongeveer 430miljoen euro uitgegeven aan onderzoeksprojecten die het gebruik vanbiobrandstoffen moeten bevorderen. Maar van dat gebruik komt vooralsnog weinigterecht, onder meer doordat het lang duurt alvorens biobrandstoffen vanuit hetlab de pomp bereiken. Gemiddeld één tot twee decennia, aldus rekenkamerlidNikolaos Milionis.

Doordat in de afgelopen jaren het beleid telkens veranderde, zijn investeerders kopschuw geworden. Milionis zegt dat de EU geen heldere koers vaart en hierdoor haar doelen dreigt te missen.

Het rapport noemt als voorbeeld de luchtvaart, die lastig te elektrificeren is en daardoor zwaar zal leunen op biobrandstof om te kunnen vergroenen. Om die reden is dit jaar een wet aangenomen die stelt dat vliegtuigbrandstof in 2030 voor 6 procent duurzaam moet zijn.

Routekaart ontbreekt
‘Europa heeft ambitieuze doelen gesteld, maar de productiecapaciteit voor duurzame kerosine is zeer beperkt’, zei Milionis woensdag tijdens een toelichting op het rapport van de Europese Rekenkamer. De huidige fabrieken kunnen nauwelijks een tiende van de hoeveelheid brandstof produceren die tegen die tijd nodig is. Een zogenoemde routekaart om de capaciteit te vergroten, ontbreekt.

Ook de toekomst voor biobrandstoffen in het wegverkeer is in nevelen gehuld, stellen de onderzoekers. Na 2035 moeten alle nieuwe auto’s elektrisch zijn of op CO2-neutrale brandstof rijden – een term die volgens Milionis overigens geen wettige status kent.

De Rekenkamer waarschuwt dat er na 2035 nog miljoenen auto’s zullen rondrijden die een vloeibare brandstof nodig hebben. Plannen hiervoor ontbreken.

Naast problemen met de productie zijn ook de hoge kosten een uitdaging en worden de milieuvoordelen van biobrandstoffen vaak overschat. De Europese Commissie verwacht dat het gebruik van biobrandstof de energieonafhankelijkheid kan vergroten, maar in werkelijkheid groeit die juist.

Bak- en braadolie
Dit blijkt onder meer uit de groeiende import van bak- en braadolie (een basisingrediënt voor onder meer duurzame diesel en kerosine) uit landen als China, Indonesië, Maleisië en zelfs het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast concurreren biobrandstoffen met andere sectoren voor grondstoffen.

Tot slot is bio duurder dan fossiel. Groene kerosine bijvoorbeeld kost tot zes keer de prijs van gewone kerosine.

Daarnaast zijn emissierechten voor CO2 momenteel goedkoper dan de kosten voor het verlagen van de uitstoot door gebruik van biobrandstof. Hierdoor ‘loont’ het om fossiel te blijven gebruiken.

Biobrandstoffen zijn daarom voorlopig niet economisch levensvatbaar, aldus de Rekenkamer.

Uitbreiding van bossen
‘Het rapport bevestigt wat we al vijf jaar zeggen over biobrandstoffen in het algemeen en biomassa in het bijzonder’, zegt voorzitter Fenna Swart van Comité Schone Lucht, dat zich keert tegen het gebruik van biomassa. ‘De investering in biobrandstoffen klinkt duurzaam, maar is in werkelijkheid een averechtse klimaatmaatregel.’

Volgens Swart is de uitbreiding van natuurlijke bossen de enige optie om meer CO2 uit de lucht te halen en de reductiedoelstellingen te halen.

Het rapport van woensdag is het zoveelste in een recente reeks waarbij de Europese Rekenkamer streng oordeelt over Europees beleid. Afgelopen voorjaar constateerden de rekenaars dat de Europese ambities om de wereldtop te bereiken op het gebied van accuproductie, vrijwel onhaalbaar zijn. Korte tijd later waarschuwden ze dat de EU haar klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030 waarschijnlijk niet haalt.

Lees het artikel hier: https://www.volkskrant.nl/economie/europese-rekenkamer-zeer-kritisch-over-brussels-beleid-rond-biobrandstoffen~b0352c52/