Het ministerie Klimaat en Groene Groei werkt nu aan de implementatie van de Richtlijn hernieuwbare energie (RED, Renewable Energy Directive) in de Nederlandse wetgeving. In september meldde minister Hermans hierover dat ‘biomassa voor energie’ slechts door een zgn ‘zuivere implementatie’ (1 op 1 opname) opgenomen zal worden. Dit terwijl de richtlijn op het onderdeel biomassa veel te zwak is en niet tot afbouw van biomassaverbranding leidt, integendeel. Met de zuivere implementatie gaat de minister volledig voorbij aan de ambitie van de Tweede Kamer die snelle afbouw van biomassa wil. Comité Schone Lucht roept daarom in een brief minister Hermans op om recht te doen aan de ambitie van de Tweede Kamer om biomassaverbranding in kolencentrales zo snel mogelijk af te bouwen. Door extra ambitie te tonen kan de minister een voorbeeld stellen voor de huidige Biodiversiteits- en Klimaatconferenties voor wereldleiders (1). Lees hier de brief aan de minister.

Ruim baan voor BECCS
De richtlijn is op het onderdeel ‘afbouw biomassa’ veel te mager. Zo worden er uitzonderingen gemaakt voor kolencentrales om biomassa te verbranden indien CO2-afvang en opslag (afgekort BECCS) wordt gebruikt. Energiebedrijf RWE maakt voor haar twee Nederlandse kolencentrales nu plannen voor BECCS. Deze zgn klimaatmaatregel is onbewezen, kost veel geld, vergt veel energie en héél véél bos. In de richtlijn ontbreken garanties voor een snelle afbouw van biomassaverbranding in Nederland. 

Hoge verwachtingen vanuit buitenland
De Nederlandse ambitie met betrekking tot voortvarende afbouw van de Tweede Kamer blijkt onder meer uit het stoppen van subsidie voor biomassaverbranding voor lage temperatuurwarmte (warmtenetten en kastuinbouw (2)), uit twee met ruime meerderheid aangenomen kamermoties afgelopen voorjaar (3), en de ambitie in het nieuwe regeerprogramma voor een snelle afschaling van biomassaverbranding. Zo verzoekt de Kamer in de aangenomen motie van april 2024 de regering de import van houtige biomassa uit het buitenland sterk te ontmoedigen en geen nieuwe subsidies hiervoor te verstrekken. In de aangenomen motie van  juni 2024 verzoekt de Kamer de minister zich in Europees verband in te zetten om houtige biomassaverbranding niet langer aan te merken als duurzame energiebron. Het nieuwe regeerakkoord heeft als ambitie een snelle afschaling van biomassaverbranding. Dat liegt er allemaal niet om. Deze ambities bleven in de rest van Europa niet onopgemerkt. Bosbeschermingsorganisaties uit heel Europa en de landen waar bossen worden gekapt voor houtpellets vinden dat Nederland hiermee goede voorbeelden geeft. Nu de nieuwe klimaat minister nog. Er wordt veel van haar verwacht! Dus ook extra ambitie bij afbouw van biomassaverbranding.

‘Biomassa voor energie’ niet in beleid opnemen
De minister dient gebruik te maken van de mogelijkheid om veel verdergaande doelstellingen op te nemen. Het Comité heeft met collega-organisaties een  handleiding ‘Verstandiger met Hout’ met concrete aanbevelingen aan de regering aangeboden (4). De handleiding bevat vele aanbevelingen voor verdergaande ambitieuzere  implementatie van de richtlijn. Zie onder meer :
*  toepassing van het cascadeprincipe waarbij geen nieuwe subsidies voor biomassaverbranding (laagwaardige toepassing) worden verstrekt en lopende subsidies worden beëindigd. Subsidies worden strikt ingezet voor toepassing van hoogwaardig gebruik van de schaarse biomassa ten behoeve van de circulaire economie.
* geen nieuwe verlening van financiële steun aan welke vorm van elektriciteitsproductie uit houtige biomassa dan ook, inclusief BECCS (biomassaverbranding met CO2-afvang en opslag). Nederland moet ook direct bestaande overheidssteun stoppen.
* verwijdering van verbranding van alle houtige biomassa uit de doelstelling voor hernieuwbare energie van het Nederlandse nationale klimaatbeleid.

Transparantie en aanscherping
Comité Schone Lucht vraagt minister Hermans met klem om transparant aan te geven op welke manier deze artikelen (5) worden geïmplementeerd en aangescherpt om recht te doen aan het standpunt van de Tweede Kamer zoals verwoord in de moties en aan de doelstelling biobrandstoffen in het regeerakkoord.

1 Wereld Biodiversiteitsconferentie 21 oktober- 1 november 2024, Colombia, https://www.cbd.int/conferences/2024
Wereld Klimaatconferentie 11-22 november 2024, Baku, https://unfccc.int/cop29 

2 https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/04/22/onmiddellijke-subsidiestop-voor-laagwaardige-warmte-uit-biogrondstoffen 

3 Motie 18 april 2024 https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2024Z06923&did=2024D15962
Motie 11 juni 2024 https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2024Z10080&did=2024D23841
Pagina 62 Regeerprogramma https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/09/13/kabinet-presenteert-regeerprogramma 

4 Brief dd 28 mei 2024 https://comiteschonelucht.nl/downloads/240528-brief-aanbieding-handleiding-implementatie-RED-III-in-Nederlandse-wetgeving.pdf
https://comiteschonelucht.nl/verstandiger-met-hout-2/
Zie ook de Implementatie-Handleiding van de Forest Litigation Collaborative: “Guidance Implementation of the RED Forest Biomass Criteria” dd 9 juli 2024. https://forestlitigation.org/flcs-guidance-for-implementing-the-reds-biomass-criteria-published/
https://forestlitigation.org/wp-content/uploads/2024/07/FLC-Guidance-on-RED-forest-biomass-criteria-v.1-July-9-2024.pdf

5 Artikel 3 en artikel 29 van de REDIII betreffen biomassaverbranding voor energie. In totaal gaat het om ruim 15 subartikelen.