Nachtelijke Lichtshow op Centrale met boodschap aan Brussel ‘Europarlementariërs: stem biomassa uit de nieuwe EU Richtlijn

RWE Amercentrale St-Geertruidenberg | Aan de vooravond van de plenaire stemming in Brussel op 13 september a.s. over de Europese richtlijn hernieuwbare energie (RED) is vannacht de RWE centrale overvallen door een actie tegen biomassa. De natuur NGO, Comité Schone Lucht, Nederlands lid van de Internationale Coalitie tegen Biomassa, projecteerde vannacht een levensgrote boodschap op de koeltoren van de Amercentrale. Een steenkool- en biomassagestookte elektriciteitscentrale van RWE in de gemeente Geertruidenberg. De projectie bestond uit een korte film met de boodschap in het Nederlands en Engels. In de geprojecteerde boodschap roept het Comité, mede namens de Internationale Coalitie tegen biomassa, de 700 Europarlementariërs te stoppen met subsidies en andere stimuleringsmaatregelen voor biomassastook als zgn. duurzame energie in de nieuwe Europese Richtlijn hernieuwbare energie. ‘Europarlementariërs: stem biomassa uit de nieuwe EU Richtlijn”.

Gelijktijdig met deze actie werd ook in Duitsland een projectie uitgevoerd door de natuur NGO ROBIN WOOD met dezelfde boodschap in opmaat naar meer acties namens de coalitie op 5, 6 en 7 september in Brussel. Met deze acties worden ook de energie-industrie en de Europese regeringen opgeroepen te stoppen met het verbranden van bosbiomassa voor energie en warmte.

We staan hier op een cruciaal moment waarbij Brussel zal stemmen over het al dan niet continueren van subsidies en stimuleringsmaatregelen voor bosbiomassa- verbranding (houtstook) onder de aangepaste richtlijn. Bedrijven zullen bij voortzetting van de huidige RED meer en meer het gebruik van fossiele energie verschuiven naar hout. Sinds de oorlog in Oekraïne begin dit jaar wordt er, dankzij het REPowerEU plan vanuit Brussel, extra ingezet op industriële houtstook. Een groot deel van de hernieuwbare energie in Europa is afkomstig van biomassaverbranding dat meer CO2 per energie-eenheid uitstoot dan verbranding van fossiele brandstoffen. Dit is het tegenovergestelde van wat nodig is.

Comite Schone Lucht

Jaarlijkse kaalkap van 20 maal bos Nationale Park De Hoge Veluwe
RWE Nederland is ’s-Nederlands grootste bomenverbrander met een jaarlijkse hoeveelheid van 2.5 miljoen ton houtpellets (1.7 miljoen ton in de Amercentrale en 0.8 miljoen ton in de centrale Eemshaven). Nederland zelf is de grootste importeur van bosbiomassa in Europa. Op jaarbasis wordt er in Nederland in totaal 6 miljoen ton aan hout 1Jaarlijks 6 miljoen ton houtverbranding: 3.5 miljoen ton geïmporteerde houtpellets in kolencentrales, 1.5 miljoen ton hout gewonnen in Nederland in biomassacentrales en 1 miljoen ton verbrand door particuliere huishoudens. Deze 6 miljoen ton per jaar telt op dit moment volledig als hernieuwbare en CO2-vrije energie in de CO2-boekhouding. verbrand, op basis van meer dan 850 miljoen euro per jaar dat wordt uitgegeven aan de stimulering hiervan middels overheidssubsidies. Deze 6 miljoen ton komt overeen met een jaarlijkse kaalkap van 20 maal het bos van het Nationale Park De Hoge Veluwe2Bosareaal Nationaal Park De Hoge Veluwe: 3.200 hectaren..

Voor meer informatie over de acties kunt u contact opnemen met:
Comité Schone Lucht
Fenna Swart, vz CSL NL | +31 (0)6-415 14 330;
Maarten Visschers +31 (0)6-344 28 154;
Jana Ballenthien, vz. ROBIN WOOD, Duitsland. +49 (0)40 380 892 11

Bekijk korte film: Actie Brussel, 2022:

Omwille van onze bossen, biodiversiteit en een leefbaar klimaat moet het Europees Parlement op 13 september bij de algehele stemming over de nieuwe Richtlijn hernieuwbare energie het standpunt van de Commissie Milieu van het Europees parlement (mei 2022) overnemen: bosbiomassa mag niet worden gerekend tot ‘hernieuwbare energie’ en niet meetellen voor de doelstellingen voor hernieuwbare energie. Alle subsidies en stimuleringsmaatregelen voor bosbiomassa moeten uit de Richtlijn. Deze hervorming zal elk jaar miljarden euro’s subsidies vrijmaken voor schone, CO2-vrije hernieuwbare energie en energiebesparingsmaatregelen die de energiearmoede kunnen helpen verminderen. Het zijn de houtgestookte elektriciteitscentrales van grote energiebedrijven die de miljarden aan – door de overheid gefinancierde – subsidies voor hernieuwbare energie ontvangen onder de huidige EU-richtlijn hernieuwbare energie (RED). Dankzij subsidies en stimuleringsmaatregelen voor hernieuwbare energie is de houtverbranding door grote energiebedrijven sinds 1990 bijna verdrievoudigd.

Fenna Swart, vz. Comité Schone Lucht

Context
Slechts 14% Europese bos in goede staat
Het verwijderen van hout en houtafval bij houtkap schaadt de bossen ernstig. Het vernietigt leefgemeenschappen (habitats) voor dieren en planten, verslechtert de biodiversiteit, put koolstof in de bodem uit en verstoort het herstel van bossen. Slechts 14% van de Europese bossen heeft een goede kwaliteit3www.volkskrant.nl/wetenschap/er-komt-steeds-meer-bos-bij-in-europa-maar-de-kwaliteit-is-slecht~b4dac2dc. Veel vaker bevinden de Europese bossen zich in een slechte (13 procent) of ontoereikende (54 procent) staat4foresteurope.org/wp-content/uploads/2016/08/SoEF_2020.pdf. Hoewel het gebied dat met bos is bedekt de afgelopen dertig jaar groter is geworden, verslechtert de staat van de Europese bossen.

Houtkap voor biomassa verkleint koolstofvoorraden
Enkele landen die Europa’s grootste gebruikers en producenten van bio-energie zijn,
zoals Finland en Estland, verliezen nu hun koolstofvoorraden op het land. In beide gevallen heeft intensieve houtkap de landsector van een opslag voor CO2 tot een CO2-bron
gemaakt. In Finland hebben overheidsonderzoekers definitief vastgesteld dat het oogsten van bomen voor biomassa de belangrijkste aanjager van dit proces is.

Geen extra energiezekerheid
Om onze klimaat- en natuurdoelen te halen, moeten bossen worden beschermd en hersteld, en juist niet worden verbrand voor energie. Meer bomen verbranden levert juist geen extra energiezekerheid voor de EU. Elektriciteits- en biomassacentrales in de EU importeren al miljoenen tonnen houtpellets uit Rusland, Oekraïne en de VS/Canada. Door de Oekraïne- oorlog is de aanvoer uit Rusland en Oekraïne geblokkeerd. Import uit de VS/ Canada komt daardoor – ook met de stijgende houtprijzen – verder onder grote druk.

Belangrijkste redenen om stimuleringsmaatregelen voor biomassa te verwijderen uit de Europese RED zijn, volgens de Coalitie:

  • €40 MILJARD AAN SUBSIDIES worden opgebracht door Europese belastingbetalers om de verbranding van biomassa te ondersteunen. Deze dienen te worden geïnvesteerd in échte hernieuwbare energiebronnen;
  • VERHOOGDE (CO2)EMISSIES: hout verbranden stoot meer CO2 uit per eenheid energie dan gas en steenkool, naast koolstof en ultrafijnstof. De totale CO2-uitstoot van houtverbranding in de EU is ongeveer gelijk aan alle CO2-uitstoot van Frankrijk;
  • NIET HERNIEUWBAAR: hout verbranden is niet hernieuwbaar en is contraproductief voor het behalen van de klimaatdoelstellingen 2030 en 2050;
  • NIET DUURZAAM: de duurzaamheidscriteria van de RED zijn erg zwak en vaag. Toezicht en naleving ontbreken. Bossen in Natura2000 gebieden worden niet beschermd;
  • GEEN BIJDRAGE AAN ENERGIEZEKERHEID IN GASCRISIS: om slechts 10% van het Russische gas te vervangen, is een toename van 60% van de houtkap in de EU-bossen nodig. Bossen worden momenteel reeds over-geëxploiteerd en de koolstofopslag van de Europese bossen neemt significant af.

Over de Coalitie & Comité Schone Lucht
Comité Schone Lucht (www.comiteschonelucht.nl) representeert sinds 2019 de Internationale Coalitie tegen biomassa. Dit zijn de (inter)nationale NGO’s die bezwaar maken tegen biomassacentrales en bijstook van biomassa in kolencentrales middels campagnes en juridische procedures. Het Comité stelde onder meer samen met MOB met succes een juridische procedure in tegen de natuurvergunning van de nog te bouwen biomassacentrale Diemen van Vattenfall, de grootste geplande centrale in Europa. Ook heeft het Comité namens de internationale coalitie, in de afgelopen jaren aanhoudend campagne gevoerd tegen de opname van biomassaverbranding in de revisie van de Richtlijn Hernieuwbare Energie als onderdeel van het nieuwe Europese Klimaatprogramma Fitfor55, opgesteld door de EU Commissie. Jaarlijks worden 3.5 miljoen ton geïmporteerde houtpellets in Nederlandse kolencentrales verbrand (benodigde jaarlijkse kaalkap betreft ongeveer tweemaal het totale oppervlakte van Amsterdam). De totale exploitatiesubsidie in de periode 2019-2027 bedraagt 3,6 miljard euro. Dat zijn 3,6 miljard euro van de belastingbetaler voor de meest laagwaardige toepassing die er bestaat. Comité Schone Lucht voert, in samenwerking met onder meer Forest Defenders Alliantie, Dogwood Alliantie, Biofuelwatch en buitenlandse NGO’s uit alle EU lidstaten, i.s.m. de bronlanden (Baltische Staten en de VS), al jarenlang campagne tegen deze import. Mede vanwege de desastreuze bos- en kaalkap van de bossen, het verlies hierdoor van biodiversiteit wereldwijd en het effect van de uitstoot van biomassaverbranding op de luchtkwaliteit (ultrafijnstof, stikstof, CO2).

Afbouwpad biomassa Nederland
Begin dit jaar, op 21 april jl. riep Comité Schone Lucht de minister voor Klimaat en Energie, Rob Jetten, op namens ruim 320.000 Nederlanders & Europeanen, haast te maken met de beëindiging van de SDE subsidies voor biomassa middels een duidelijk afbouwpad, conform het SER advies (juni 2020). Het kabinet hield tot dan toe vol, ondanks het SER advies, dat het verbranden van hout uit bossen als ‘CO2-vrije’ hernieuwbare energie beschouwd dient te worden. Houtstook werd dientengevolge gepromoot met biomassasubsidies. De aanhoudende acties van het Comité en de petitie hadden succes. De minister gaf gevolg aan de oproep.
Op 22 april kondigde de minister aan: ‘Nederlandse geldkraan per onmiddellijk dicht voor biomassa’5www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/04/22/onmiddellijke-subsidiestop-voor-laagwaardige-warmte-uit- biogrondstoffen. Het Comité noemde dit een baanbrekend en moedig besluit van de nieuwe minister: “Nederland zet hiermee de toon en daagt Brussel uit. Veel zal nog wel afhangen van het voortzetten van de huidige (bestaande) subsidies en bijstook in kolencentrales. Aanscherping van de EU Richtlijn hernieuwbare energie (RED) en uitsluiting van biomassa op het Europese platform komt met dit Nederlandse besluit in een stroomversnelling. Dit is een eerste stap en grote erkenning voor ons werk en aanhoudende campagnes in de afgelopen jaren in binnen- en buitenland over misleiding en misstanden rondom het biomassadossier”, aldus het Comité in reactie op 22 april van dit jaar.