Internationale Coalitie Bos- en Natuuractiegroepen roepen Hoekstra tot de orde

BRUSSEL | In de week voorafgaande aan COP28 in Dubai, heeft de internationale coalitie van natuuractiegroepen[1] (uit Nederland, Europa, Afrika en Noord-Amerika) een dringende boodschap gestuurd aan Wopke Hoekstra, de nieuwe EU Klimaatcommissaris, via een brandbrief[2] en een visuele Art Action:; ‘ICARUS’ in Brussel op Place du Luxembourg.

De boodschap betreft een dringende oproep om de mondiale doelstelling voor hernieuwbare energie, voorgesteld door president Von der Leyen, aan te scherpen. Zelfs IPCC gaf in 1997[3] al aan, dat houtverbranding weliswaar ‘technisch hernieuwbaar’ is (bomen groeien in 50-100 jaar terug), maar in de praktijk moeilijk als ‘echt hernieuwbaar’ gedefinieerd kan worden. De natuuractiecoalitie roept EU Klimaatcommissaris Hoekstra op om tijdens de komende COP28-top op om biomassaverbranding uit te sluiten van de mondiale doelstelling voor hernieuwbare energie, en beleid te bevorderen dat bossen, biodiversiteit, luchtkwaliteit en klimaat op de eerste plaats zet.

Intacte bosecosystemen spelen een cruciale rol bij de mitigatie van en aanpassing aan de klimaatverandering, en deze rol zal de komende decennia alleen maar belangrijker worden. Toch zorgt de toenemende vraag van de EU naar houtpellets voor energie voor grootschalige bosdegradatie, zowel in de EU als daarbuiten. Deze systematische import van houtpellets is afkomstig uit natuurlijke bossen van onder meer Roemenië, Polen, Scandinavië, de Baltische staten, Canada en de Verenigde Staten. Industriële bosverbranding werd geformaliseerd in het Kyotoprotocol in 1997 omdat onderhandelaars toen nog dachten dat biomassa kleinschalig genoeg was om hergroei van bossen te bewerkstelligen. Maar dit was nooit bedoeld om miljoenen tonnen hout duizenden kilometers verderop te verschepen om in een ander land te verbranden.

Fenna Swart, vz. Comite Schone Lucht, NL

De Europese Unie speelt, volgens de natuuractiecoalitie, een cruciale rol bij het pleiten voor bosbehoud met het oog op biodiversiteit, luchtkwaliteit en klimaatmitigatie. Recente en toekomstige EU-wetgeving zoals de Biodiversiteitsstrategie, de Bosstrategie en de Verordening bosmonitoring[4]  benadrukken elk de noodzaak van EU’s inzet voor herstel, bescherming en uitbreiding van meer bossen. Niet minder. Het is daarom, volgens de natuuractiecoalitie, van essentieel belang dat de EU onderkent dat het doorgaan met biomassa voor brandstof deze existentiële en op wetenschap gebaseerde verplichtingen ondermijnt.

Contact NL
Comite Schone Lucht: + 31 6 415 14 330

Context en achtergrond

Art Action; ICARUS
Op 20 november om 13.00 uur is op het plein Place du Luxembourg, een Art Action uitgevoerd door de internationale coalitie van bos- en natuuractiegroepen, getiteld: Icarus. De Art Action Icarus is zowel een esthetisch als filosofisch beeld.  In de Art Action wordt een performance uitgevoerd waarbij leden van de coalitie twee grote zwarte vleugels vasthouden. Hierdoor fungeren de leden als levend lichaam van Icarus waardoor het beeld tot leven komt op het plein. Het beeld Icarus, met de zwarte vleugels van elk 2,5 m breed, verwijst naar de gevaren van hoogmoed. De vlucht van Icarus is een metafoor voor het overschrijden van zijn grenzen door de mens waarbij, in dit geval, bossen worden verbrand voor zgn duurzame energie, als resultaat. In het midden van het plein staat een standbeeld van John Cockerill, een Brits-Belgische industrieel uit de 19de eeuw, dat symbool staat voor de industriële revolutie. De Art Action met Icarus laat zien waar we als samenleving zijn begonnen, en waar het ons heeft gebracht. Icarus symboliseert hiermee een boodschap aan Hoekstra en de COP 28 waarmee de ware aard van de EU wordt blootgelegd als we doorgaan op de ingeslagen weg met haar doelstelling op het gebied van hernieuwbare energie en de effecten hiervan voor het klimaat, bossen, biodiversiteit en onze luchtkwaliteit.

Nov 20th, 2023 | ‘ICARUS’ Art Action in Brussels | Comité Schone Lucht

Brandbrief
LINK

Biomassa
Het gebruik van bosbiomassa moet worden afgebouwd nu het mondiale energiesysteem overgaat op hernieuwbare energiebronnen. In veel wetenschappelijke rapporten  zijn deze punten herhaaldelijk gerapporteerd. De netto-uitstoot door het verbranden van boshout overschrijdt al tientallen jaren die van fossiele brandstoffen, en het is niet te voorzien dat biomassa de politiek gewenste “koolstofneutraliteit” ooit zal bereiken.

Ca 41% van de hernieuwbare energie-input van de EU is afkomstig van de verbranding van houtachtige biomassa, waarvan ongeveer de helft rechtstreeks uit bossen komt. Meer dan de helft van het hout dat in de EU wordt gekapt, wordt verbrand voor energiedoeleinden. Een percentage dat is toegenomen sinds marktprikkels voor houtachtige biomassa in de EU-wetgeving zijn geïntroduceerd. Bos- en kaalkap die plaatsvindt als gevolg hiervan, heeft geleid tot verregaande bosdegradatie en zelfs het volledige verlies van de koolstofput in diverse lidstaten.

De internationale natuuractiecoalitie roept Wopke Hoekstra op om tijdens de komende COP28-top op te komen voor vormen van hernieuwbare energie die bosbiomassa uitsluit. En om beleid te bevorderen dat bossen, biodiversiteit, luchtkwaliteit en klimaat op de eerste plaats zet.

[1] Abibi Nsroma Foundation (ANF) – Ghana; Association Workshop for All Beings – Poland; BankTrack – Netherlands; BirdLife Europe and Central Asia; Coastal Plain Conservation Group – USA; Comité Schone Lucht – Netherlands; Dogwood Alliance – USA; Fern – EU & UK; Forest Initiatives and Communities – Ukraine; Global Justice Ecology Project – USA; Leefmilieu – Netherlands; Mobilisation for the Environment – Netherlands; Natural Resources Defense Council – USA; NOAH – Friends of the Earth Denmark – Denmark; Partnership for Policy Integrity – USA; Protect the Forest – Sweden; Wild Europe – EU & UK; Green Impact – Italy; My sme les – Slovakia

[2] Brandbrief – Letter to EU Climate Commissioner W Hoekstra on on Global Renewables Target before COP 28

[3] Kyotoprotocol, 1997

[4] (Forest Monitoring Law, FLM)